Nazwa wydarzenia: Przedstawienie teatralne pt. „Cytadela”
Nazwa szkoły: XXI LO im. B. Prusa w Łodzi
Imię i nazwisko dyrektora szkoły: Małgorzata Zaradzka – Cisek
Imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej merytorycznie za treść: Piotr Sowiński
Przedstawienie „Cytadela” zostało wystawione 14 listopada przez uczniów kl. III i nauczyciela historii/WOS Piotra Sowińskiego. Uczestniczyły w nim reprezentacje uczniowskie klas I, II i III.
Akcja sztuki rozgrywa się w roku 1942. Łodzi nadano wówczas nazwę Litzmannstadt i wcielono do Trzeciej Rzeszy. Oznaczało to, że warunki życia dla Polaków były tutaj zdecydowanie trudniejsze niż na przykład w Warszawie, której okupacyjny obraz znamy z mniej lub bardziej udanych seriali telewizyjnych. Terror panujący w Łodzi był trudny
do wyobrażenia. Ludności polskiej nie wolno było wchodzić do parku, jeździć na rowerze, korzystać z basenów a nawet siadać na ławkach. Już jesienią 1939 wymordowano łódzkie elity intelektualne oraz rozpoczęto masowe wywózki ludności polskiej. Potem było gorzej.
Na miejsce wymordowanych bądź wysiedlonych Polaków naziści sprowadzali Niemców, którzy i tak byli już wcześniej liczną mniejszością narodową. Kwitło donosicielstwo. Każda próba niesubordynacji była przez „nadludzi” karana śmiercią bądź obozem koncentracyjnym. Wcześniej człowiek trafiał do którejś z licznych katowni gestapo. Łódź była jedynym miastem w Europie gdzie naziści stworzyli obóz koncentracyjny dla dzieci. Nic dziwnego, że działania konspiracji w naszym mieście były bardzo trudne. Przypadkowa strzelanina podczas, której żołnierz AK zabił dwóch gestapowców została przez Niemców wykorzystana do zamordowania stu Polaków. Kilkaset osób powędrowało do obozów koncentracyjnych, prawie wszyscy z osadzonych nie dotrwali do 1945 roku. Skala terroru spowodowała, że polscy patrioci skupili się na działaniach tak zwanej walki cywilnej.
Oprócz tajnego nauczania przejawem takiej formy oporu były podziemne rozgrywki piłkarskie. Polakom nie wolno było uprawiać sportu. Żadnego. Tajna liga piłkarska była więc oporem wobec zbrodniczej polityki hitlerowców. Uprawianie sportu pozwalało zachować namiastkę godności. Właśnie o tej formie walki cywilnej jest ta sztuka. Główny bohater Artur Hesse, łódzki Niemiec, jest postacią historyczną.
Autor (ze względu na potrzeby literackie) pozwolił sobie jednak na wprowadzenie pewnych niewielkich zmian do życiorysu tej postaci. Obok niego występuje też inny polski Niemiec, komisarz Fischer. Obaj prezentują inne podejście do życia. Obaj inaczej definiują człowieczeństwo. I właśnie o tym jest ta sztuka: o wyborach jednostki wobec opresyjnego systemu.
