Marcel Czerwiński z Technikum Kolejowego w Skierniewicach badając losy swojej rodziny dotarł aż do XV wieku i … wnuka rycerza walczącego w bitwie pod Grunwaldem. W sobotę odebrał wyróżnienie w ogólnopolskim konkursie Arsenał Pamięci – wraz z innymi uczniami, którzy również namówili swoich bliskich na wspomnienia, zapytali o rodzinne pamiątki i odkryli niesamowite, prawie już zapomniane historie.
„Dzięki Arsenałowi Pamięci dowiedziałam się, że mam prababcię. Pojechałam do niej i się zaprzyjaźniłyśmy” – napisała w swojej pracy jedna z laureatek konkursu. Dla innego z wyróżnionych uczniów dziadek był wcześniej tylko towarzyszem dziecięcych zabaw. „A teraz wiem, że mam również bohatera” – odkrył.
– W każdym polskim domu jest wiele drobnych, z pozoru niewiele znaczących przedmiotów. Pożółkłe fotografie, gazetki, książki z drugiego obiegu, ukryte na dnie szafy pudełeczka, drobiazgi. Na ich widok oczy babci czy dziadka nabierają blasku lub wypełniają się łzami. Poznajemy dzieje tych rekwizytów historii, których znaczenia nawet się nie domyślamy, a które były niemym świadkiem najważniejszych dla kogoś przeżyć. Strzęp materiału może okazać się opaską powstańczą, okruszek zeschniętego chleba wspomnieniem głodowych lat wojennej tułaczki, a wyblakła fotografia jedynym śladem kogoś, kto życie swoje ofiarował Ojczyźnie – to już słowa łódzkiego harcerza, harcmistrza Krzysztofa Jakubca, który 22 lata temu wymyślił Arsenał Pamięci. Konkurs niezwykły, w którym nie ma zwycięzców, a ważniejsi od uczestników są bohaterowie wydobytych z niepamięci, poruszających historii.
– Często cichych, zapomnianych, opowiedzianych przy kuchennym stole, odkrytych w szufladzie babci. Dzięki wam te historie zyskują drugie życie – chwalił wrażliwość i dociekliwość uczestników konkursu Łódzki Kurator Oświaty Janusz Brzozowski.
Podczas sobotniej gali w Muzeum Miasta Łodzi kurator podziękował nauczycielom (za rozbudzanie wśród uczniów zainteresowania przeszłością) oraz organizatorom konkursu, który – jak podkreślił – pielęgnuje pamięć, wzmacnia międzypokoleniową więź i od lat udowadnia, że edukacja historyczna może poruszać serca i zmieniać sposób, w jaki patrzymy na świat.
Arsenał Pamięci organizują fundacja o tej samej nazwie, Chorągiew Łódzka ZHP, XXIX Liceum Ogólnokształcące w Łodzi oraz łódzkie oddziały Instytutu Pamięci Narodowej i Stowarzyszenia Szarych Szeregów. W 22-letniej historii konkursu wyróżniono prace 320 uczniów ze szkół rozsianych w całym kraju. Honorowymi gośćmi sobotniej gali byli Maria Turowska i Janusz Komorowski, urodzeni w tym samym roku 1929 harcerze Szarych Szeregów i żołnierze Armii Krajowej uczestniczący w Powstaniu Warszawskim.
Poniżej – zdjęcia z podsumowania 22. edycji Arsenału Pamięci w Muzeum Miasta Łodzi